تحقیق تاريخ از ديدگاه قرآن

كلمه’تاريخ’بر وزن’تعريف’مصدر و به معناى شناختن حوادث و علت و زمان‏پديد
آمدن آن است، و اصطلاحا به معناى باستان‏شناسى و طبقات الارض نيز استعمال
مى‏شود، و گفتار ما در معناى لغوى آن يعنى تاريخ نقلى است و تاريخ نقلى
عبارت است از ضبطحوادث كلى و جزئى، و نيز نقل آن و گفتگو پيرامون آن.
بايد
دانست كه بشر از قديم‏ترين عهد زندگى و زمان وجودش در زمين به ضبط
حوادث‏اهميت مى‏داده، و تا آنجا كه ما مى‏دانيم در هر عصرى از اعصار عده‏اى
ديگر هم‏يا به ذهن مى‏سپرده‏اند، و يا يادداشت نموده و يا كتاب تاليف
مى‏كرده‏اند، و عده‏اى ديگر هم‏آنچه را كه آنان ضبط كرده بودند دست‏به دست
مى‏گرداندند، و پيوسته انسان در جهات‏مختلف زندگى خود از تاريخ استفاده
مى‏كرده، يا در طرز تشكيل اجتماع از تاريخ الگو برمى‏گزيده، و يا از سرگذشت
گذشتگان عبرت مى‏گرفته، و يا داستان‏سرائى مى‏كرده، و يا با نقل آن شوخى و
تفريح مى‏كرده، و يا در مسائل سياسى، اقتصادى، صنعتى و يا غير آن
مورداستفاده قرار مى‏داده‏اند.
ليكن فن تاريخ با اين همه شرافت و منافع
كه دارد، همواره ملعبه دو عامل فساد بوده، واز اين به بعد هم خواهد بود، و
اين دو عامل تاريخ را از صحت طبع، و صدق بيان به سوى باطل‏و دروغ منحرف
كرده است …